Xơ gan cổ trướng và những điều bạn cần biết

bung-phinh-to-la-trieu-chung-dien-hinh-cua-xo-gan-co-truong

Cập nhật 15/03/2022

Xơ gan cổ trướng là căn bệnh nguy hiểm, có tỷ lệ tử vong cao nhưng nhiều người chưa có cái nhìn rõ ràng về căn bệnh này. Ngay sau đây, bài viết của Nano Đông trùng hạ thảo sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ xơ gan cổ trướng là gì. Đồng thời, chúng tôi cũng cung cấp một số thông tin quan trọng liên quan đến bệnh xơ gan cổ trướng.

Xơ gan cổ trướng là gì?

Xơ gan cổ trướng (còn gọi là xơ gan mất bù) chính là giai đoạn cuối của bệnh xơ gan. Bệnh xơ gan cổ trướng xảy ra khi chức năng gan đã bị suy giảm nặng nề. Lúc này, bệnh có thể ảnh hưởng đến tính mạng nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời.

Cơ chế gây bệnh như sau: khi gan bị xơ hóa nặng nề sẽ mất đi khả năng tổng hợp protein và máu. Đồng thời, làm gia tăng áp lực tĩnh mạch cửa (tĩnh mạch dẫn máu về gan). Từ đó, gây ra hiện tượng “cổ trướng”, cụ thể là tình trạng ứ đọng, tích tụ dịch ở vị trí giữa lá tạng và lá thành của màng bụng. Trong lượng dịch tích tụ này chứa nhiều protein dạng albumin có màu vàng nhạt, chúng làm gia tăng áp lực trong ổ bụng khiến người bệnh cảm thấy căng tức, đau đớn.

xo-gan-co-truong-gay-tich-tu-dich-trong-khoang-bung
Bệnh xơ gan cổ trướng gây tích tụ dịch trong khoang bụng

Một số triệu chứng xơ gan cổ trướng

Xơ gan cổ trướng xảy ra khi chức năng gan đã bị suy giảm nghiêm trọng. Do đó, người bệnh không khó để có thể nhận ra một số triệu chứng bất thường như sau:

  • Bụng phình to, các mạch máu ở vùng bụng nổi lên rõ ràng. Đây là triệu chứng điển hình nhất của bệnh xơ gan cổ trướng.
  • Mệt mỏi, chán ăn, đầy bụng, khó tiêu, giảm cân đột ngột chỉ trong một thời gian ngắn.
  • Tình trạng phù nề (thường gặp ở tay, chân), khi dùng ngón tay ấn vào các vùng phù nề sẽ thấy hiện tượng lõm xuống trong khoảng 1 – 2 phút rồi mới trở lại bình thường.
  • Nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen do xuất huyết tiêu hóa. Áp lực tĩnh mạch trong ổ bụng tăng cao quá mức khiến chúng giãn ra, sau đó bị vỡ và gây hiện tượng xuất huyết.
  • Người bệnh bị vàng mắt, vàng da. Hiện tượng vàng mắt thường xuất hiện trước, sau đó là tay, chân và cuối cùng là toàn thân.
  • Người bệnh bị lú lẫn, mất ý thức, hôn mê do não bị nhiễm độc amoniac. Điều này xảy ra do gan bị suy giảm chức năng đào thải độc tố.
  • Một số triệu chứng khác: Viêm phúc mạc, thiếu máu, suy thận, buồn nôn, nôn, đau bụng, tiêu chảy,…
bung-phinh-to-la-trieu-chung-dien-hinh-cua-xo-gan-co-truong
Bụng phình to là triệu chứng điển hình của xơ gan cổ trướng

Phân tích những nguyên nhân xơ gan cổ trướng

Xơ gan cổ trướng là một biến chứng của xơ gan nên nguyên nhân xơ gan cổ trướng cũng chính là nguyên nhân gây xơ gan. Chúng ta có thể điểm qua một số nguyên nhân gây xơ gan như sau:

Lạm dụng rượu bia, đồ uống có cồn

Khi chúng ta uống rượu bia và đồ uống có cồn với liều lượng ít, gan có thể chuyển hóa lượng chất cồn nạp vào thành chất acetat không độc. Sau đó, chất acetat được đào thải ra khỏi cơ thể. Tuy nhiên, khi lượng chất cồn nạp vào quá nhiều, gan không thể chuyển hóa hết và sẽ dẫn đến tổn thương tế bào gan cho nhiễm độc. Việc lạm dụng rượu bia, đồ uống có cồn thường dẫn tới gan nhiễm mỡ và viêm gan mãn tính rồi mới gây xơ gan.

nguoi-lam-dung-ruou-bia-co-nguy-co-cao-mac-benh-xo-gan
Người lạm dụng rượu bia có nguy cơ cao mắc bệnh xơ gan

Do viêm gan virus

Viêm gan virus cũng là một nguyên nhân phổ biến gây xơ gan. Trong 5 loại viêm gan virus (A, B, C, D, E) thì viêm gan B và C nguy hiểm hơn cả. Lý do là bởi viêm gan B và C có thể tiến triển sang giai đoạn mãn tính. Lâu dần, sẽ gây ra các biến chứng nguy hiểm như xơ gan và ung thư gan.

viem-gan-virus-la-mot-trong-nhung-nguyen-nhan-pho-bien-dan-den-xo-gan
Viêm gan virus là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến xơ gan

Nhiễm ký sinh trùng

Một số loại ký sinh trùng khi xâm nhập vào cơ thể có thể gây tổn thương tế bào gan và gây xơ gan. Chẳng hạn như: amip, ký sinh trùng sốt rét hoặc sán lá gan.

Tình trạng tắc mật

Khi đường mật bị tắc sẽ ảnh hưởng xấu đến lá gan, làm tổn thương tế bào gan và dẫn đến xơ gan. Đường mật bị tắc có thể do một số nguyên nhân sau: viêm tá tràng, viêm đường mật, teo đường mật, không có đường mật bẩm sinh,…

Tác dụng phụ của thuốc

Hầu hết các loại thuốc khi đi vào cơ thể được chuyển hoá tại gan và bài tiết qua mật hoặc đường nước tiểu. Tuy nhiên, nếu sử dụng quá nhiều thuốc trong thời gian dài thì gan sẽ không thể chuyển hoá được hết. Lúc này, các thành phần của thuốc sẽ gây nhiễm độc gan và hủy hoại tế bào gan.

Xơ gan do cơ thể bị nhiễm độc

Môi trường sinh sống, làm việc có chứa các chất độc hại như chì, asen, thủy ngân,… dễ khiến cơ thể bị nhiễm độc. Lượng độc tố trong cơ thể quá nhiều sẽ khiến chức năng gan bị suy giảm nghiêm trọng.

Bệnh xơ gan cổ trướng có lây không?

Nếu muốn biết bệnh xơ gan cổ trướng có lây không thì chúng ta phải căn cứ vào nguyên nhân gây bệnh. Nếu nguyên nhân xơ gan cổ trướng là do lạm dụng rượu bia, nhiễm độc, tắc mật, tác dụng phụ của thuốc,… thì không có khả năng lây bệnh cho những người khác.

Tuy nhiên, nếu nguyên nhân gây xơ gan cổ trướng là do viêm gan virus (đặc biệt là viêm gan B, C) thì có khả năng lây bệnh cho người khác. Con đường lây nhiễm của virus viêm gan B và C bao gồm đường máu, đường tình dục và từ mẹ sang con.

Điều trị xơ gan cổ trướng

Tùy thuộc vào tình trạng bệnh, người bệnh xơ gan cổ trướng có thể được điều trị theo nhiều phương pháp khác nhau. Tuy nhiên, tất cả các phương pháp điều trị chỉ có tác dụng kéo dài thời gian sống cho người bệnh chứ không thể hồi phục hoàn toàn chức năng gan. 

Chọc hút dịch cổ trướng

Bác sĩ sẽ tiến hành thủ thuật chọc hút dịch tích tụ trong ổ bụng, giúp người bệnh cải thiện triệu chứng bụng phình to và giảm cảm giác khó chịu, đau đớn. Nếu lượng dịch tích tụ trong ổ bụng quá nhiều, người bệnh có thể phải tiến hành hút dịch 2 – 3 lần/ngày. 

phuong-phap-choc-hut-dich-co-truong
Phương pháp chọc hút dịch cổ trướng

Điều trị bằng thuốc

Phương pháp điều trị bằng thuốc có tác dụng cải thiện triệu chứng, góp phần kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân. Một số loại thuốc lợi tiểu (Furosemid, Spironolacton,…) có tác dụng đào thải bớt lượng dịch tích tụ và độc tố trong cơ thể. Đối với tình trạng tăng áp lực tĩnh mạch cửa, người bệnh có thể được điều trị bằng một số loại thuốc như: Somatostatin, Vasopressin,… Tùy vào tình trạng bệnh, bác sĩ chuyên khoa sẽ chỉ định loại thuốc phù hợp. Người bệnh không được tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

Phẫu thuật ghép gan

Đây là phương pháp điều trị mang đến hiệu quả cao nhất cho người bệnh xơ gan cổ trướng. Phẫu thuật ghép gan sẽ giúp loại bỏ những tế bào gan vốn đã bị tổn thương nặng nề. Tuy nhiên, phương pháp phẫu thuật ghép gan có nhược điểm là tốn kém nhiều chi phí.

ghep-gan-la-phuong-phap-dieu-tri-xo-gan-co-truong-hieu-qua-nhung-kha-ton-kem
Ghép gan là phương pháp điều trị xơ gan cổ trướng hiệu quả nhưng khá tốn kém

Biện pháp hỗ trợ điều trị

Để giúp việc điều trị xơ gan cổ trướng đạt hiệu quả cao nhất, người bệnh cần phải thực hiện một số biện pháp hỗ trợ điều trị sau:

  • Đảm bảo khẩu phần ăn đầy đủ chất dinh dưỡng, bao gồm vitamin, protid, lipid, glucid và các khoáng chất thiết yếu.
  • Chỉ nên sử dụng ít hơn 2g muối/ngày. Nếu người bệnh ăn quá nhiều muối sẽ làm tình trạng phù nề, cổ trướng nghiêm trọng hơn.
  • Nói không với rượu, bia, đồ uống có cồn, thuốc lá, các chất kích thích.
  • Không nên ăn đồ ăn chứa nhiều dầu mỡ, đồ ăn cay nóng, đồ ăn chứa nhiều đường.
  • Không nên uống quá nhiều nước, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ về lượng nước có thể uống hàng ngày.
  • Hạn chế thức khuya, ngủ đủ 7 – 8 tiếng một ngày.

Hy vọng những thông tin trong bài viết của Nano Đông trùng hạ thảo đã mang tới cho bạn đọc cái nhìn chi tiết về bệnh xơ gan cổ trướng. Đây là bệnh lý nguy hiểm có thể ảnh hưởng đến tính mạng. Do vậy, người bệnh cần phải tuân thủ phác đồ điều trị và một số lời khuyên của bác sĩ chuyên khoa.

Các bạn có thể tham khảo thêm:

0/5 (0 Reviews)

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.

Gọi ngay Gọi ngay
Zalo Zalo
Facebook Chat Facebook
Địa chỉ Địa chỉ